-
na pole, czyli na dwór16.05.200616.05.2006Dlaczego krakowskie wyjść na pole ma status regionalizmu, a warszawskie wyjść na dwór – normy ogólnopolskiej? Dlaczego nie po równo albo wręcz odwrotnie? Tam, gdzie się wychodzi na pole – a czasem jest to i ze 200 km od Krakowa – wychodzenie na dwór nie jest alternatywą, tylko abstrakcją, a pewnie jeszcze bardziej było tak w czasach, kiedy hierarchizowano te formy. Czy ta nierówność jest nie do ruszenia? Czy na pole może jeszcze liczyć na nobilitację?
-
Parenteza jako środek stylistyczny9.05.20179.05.2017Na forum internetowym sprzeczaliśmy się o to, czy stawiać przecinki za i w celu podkreślenia wtrącenia, czy lepiej zamienić szyk wyrazów. O to przykład: Dokończył swój żart i, ze świecącym kamieniem w dłoni, bojaźliwie ruszył do środka. Czy może lepiej było by napisać Dokończył swój żart i bojaźliwie ruszył do środka, trzymając w dłoni świecący kamień. I w odniesieniu do tego przykładu, to czy zdanie może być dobrze zbudowane, ale styl może być kiepski?
-
W czym mogę pomóc?6.09.20146.09.2014Nie znoszę, kiedy zaraz po wejściu do sklepu ekspedienci pytają mnie: „W czym mogę pomóc?”. Nawet na dworcu kolejowym w Międzyzdrojach chodzą wynajęte studentki w jaskrawych kamizelkach z takim właśnie napisem. Gdzie się nie ruszyć – ktoś oferuje mi pomoc. Czy jest to właściwe zapytanie w takich sytuacjach? A gdybym miał np. składnicę złomu i zauważył, że ktoś czegoś szuka wśród hałd metalu. Powinienem pytać, czy mogę w czymś pomóc, czy po prostu: „Czego pan tu szuka?”. Trochę to nieeleganckie…
-
hłaszcze24.01.201324.01.2013Jakie jest znaczenie słowa hłaszcze użytego w tekście piosenki Wojciecha Młynarskiego Po prostu wyjedź w Bieszczady:
I z gitarą, jak Michotek, w polski Teksas rusz,
z pojedynki wilkom strzelać w paszczę,
po przygodę, po urodę życia pośród leśnych głusz,
tam, gdzie życie nikogo nie hłaszcze
Cyt. za: W. Młynarski, Moje ulubione drzewo, czyli Młynarski obowiązkowo, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007. -
Norweskie nazwy miast23.10.201823.10.2018Szanowni Państwo, mam wątpliwości dotyczące odmiany norweskich nazw miejscowych, tych mniej znanych w Polsce. Wydajemy norweską serię kryminalną, w której co rusz pojawiają się nazwy Malvik, Larvik, Trondelag, Skien, Porsgrunn itd. (przepraszam za brak niektórych znaków diakrytycznych). Niektóre brzmią naturalnie, gdy się je odmienia, inne – już nie. Jaką zasadę odmiany przyjąć w literaturze pięknej? Z góry dziękuję za odpowiedź
-
seks czy sex?23.11.200723.11.2007Słowniki ortograficzne i języka polskiego podają sex jako oboczną formę słowa seks. Mamy także sex appeal, sex shop i sexy. Pisanie x zamiast ks jest częstym zabiegiem marketingowym, ostatnio pojawiły się bowiem filmy Sex w Brnie i Śmiertelnie sexowna. Czy pisownia przez x jest tutaj uzasadniona? Jest też hasło promujące jeden z filmów: „Zemsta jest sexi”, a co rusz można w rozmaitych sloganach przeczytać o textach i że coś jest robione na maxa. Co Państwo o tym sądzą?
-
Przecinki
2.07.20222.07.2022Szanowni Państwo, czy należy postawić przecinek we wskazanych miejscach: 1) Argument, że powinien oddać te rzeczy (,) nie trafił do Janka. 2) Z obawy, że nagłe wycofanie się mogło zostać upozorowane (,) porucznik nie ruszył w pościg za przeciwnikiem. 3) Za względu na to, że niewielu ludzi umiało pisać i czytać (,) miała ona też charakter elitarny. Dziękuję i pozdrawiam, A.B.
-
rolno+środowiskowy5.02.20115.02.2011Witam serdecznie,
już od dłuższego czasu zastanawiam się nad pisownią wyrazu rolno-środowiskowy. Jestem pracownikiem ARiMR i codziennie zmagam się z tym słowem, które co rusz pisane jest inaczej – łącznie bądź rozdzielnie.
Proszę o pomoc i pozdrawiam. -
Różności interpunkcyjne21.02.201721.02.2017Szanowni Państwo,
czy zdania: Co raz, to któryś górników pchnął kogoś, Od razu, jak mi napisałaś, pomyślałem…, Zaraz, jak mi napisałaś, pomyślałem…, Zauważyłem [to] zaraz, jak wysłałem wiadomość…, Są i tacy, którym płacą nie wiem za co, Można go kupić, np. zamawiając przez Internet, Nie wiem dlaczego tak [a nie inaczej] mają poprawną interpunkcję?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Biały w szachach
30.01.2022Dzień dobry,
Czytam i słucham ostatnio dużo o szachach po polsku i po angielsku. Zauważyłem, że wielu trenerów szachowych używa określenia jak w zdaniach: „To było bardzo silne posunięcie dla białego!” „Biały ma teraz dwa pomysły, ruszyć się skoczkiem bądź gońcem”. Chodzi mi o słowo biały. Całe życie słyszałem o białych/czarnych (jako o bierkach szachowych). Mówienie czy pisanie w liczbie pojedynczej wygląda mi na kalkę z angielskiego (jak w zdaniu „White is going to capture c4”). Czy mam rację?